Samobadanie
Samobadanie piersi jest podstawowym, bardzo ważnym elementem w procesie wczesnego wykrywania raka piersi. Składa się z dwóch etapów: oglądania stanu piersi oraz badania dotykowego, tzw. palpacji. Samodzielne badanie piersi należy wykonywać systematycznie, najlepiej w tej samej fazie cyklu miesiączkowego, tj. 2-3 dni po miesiączce, by wykluczyć nadwrażliwość brodawek i bolesność piersi, a w przypadku kobiet niemiesiączkujących raz w miesiącu np. w dniu urodzin. Podczas badania kobieta powinna zwracać uwagę na występujące na piersiach:
- brodawki i pieprzyki, przebarwienia – czy się nie powiększają, nie zmieniają koloru,
- wycieki z brodawki,
- otoczkę wokół brodawki – może zmienić swój dotychczasowy regularny kształt,
- zmianę kształtu lub wielkości piersi,
- obrzęki węzłów chłonnych pod pachą,
- guzki i zgrubienia wyczuwalne na piersi, wokół sutka i pod pachą.
Rak piersi jest najczęstszym w Polsce kobiecym nowotworem złośliwym (blisko 22% wszystkich zachorowań na nowotwory złośliwe). Stanowi główną przyczynę zgonów kobiet z powodu chorób nowotworowych (13% wszystkich zgonów pacjentek onkologicznych).
Przyczyny większości przypadków raka piersi nie są możliwe do ustalenia. Czynnikami podwyższającymi ryzyko zachorowania są m.in.: wiek, rodzinne występowanie raka piersi, pierwsza miesiączka we wczesnym wieku, menopauza w późnym wieku, późny pierwszy poród, długotrwała hormonalna terapia zastępcza, mutacja genów BRCA-1 i BRCA-2. (wykonujemy badania w kierunku mutacji genów )
USG piersi jest to metoda obrazowa badania z użyciem ultradźwięków. Przeprowadzane jest ono w celu wspomagania i uzupełnienia badania mammograficznego, szczególnie w diagnostyce sutków gruczołowych. USG skutecznie wykrywa łagodne oraz rakowe zmiany w piersi. Zalecane jest kobietom między 20 a 40 rokiem życia, jak również pacjentkom powyżej 40 roku życia, z tego względu, że USG pomaga wykrywać zmiany, których nie wykaże badanie mammograficzne. Jest to metoda nieinwazyjna, bezbolesna i całkowicie bezpieczna (można ją stosować również u kobiet w ciąży i karmiących).
Profilaktycznie USG piersi należy robić raz w roku. Wskazaniem do badania mogą być różnego rodzaju stwardnienia, których wcześniej nie było – np. guzki, czy tzw. zaciągnięcie skóry, nietypowy wyciek z sutka u kobiet, które nie są w ciąży ani nie karmią, zmiany w brodawce lub guzki w dołach pachowych. Badanie to nie wymaga specjalnego przygotowania, najlepiej wykonać je w pierwszej połowie cyklu miesiączkowegoUsg piersi w naszej placówce Medi-lab t wykonywane są aparatemi wysokiej rozdzielczości GE Voluson E-6 z opcją elastografii pozwalającą na sonograficzną ocenę gęstości badanej zmiany. Przy użyciu ultrasonografii wykonujemy biopsje (aspiracyjne cienkoigłowe i gruboigłowe) zmian w gruczole piersiowym z pełnym oznaczaniem receptorów i oceną histopatologiczną .
Mammografia to rentgenowskie badanie piersi, które jest obecnie najlepszym sposobem wykrywania raka piersi w jego wczesnym stadium rozwoju. Pozwala rozpoznać wczesne zmiany, jak również te, które nie dają się wyczuć podczas badania palpacyjnego, wielkości 2-3 mm. Ucisk stosowany w czasie mammografii nie uszkadza piersi; jest konieczny w celu uzyskania zdjęć wysokiej jakości, a ponadto pozwala na obniżenie dawki promieniowania rentgenowskiego. Mammografia pozwala wcześnie wykrywać 90-95 % zmian nowotworowych, a we wczesnej fazie rozwoju każdy nowotwór może być całkowicie uleczalny.
Biopsja aspiracyjna cienkoigłowa
Biopsja aspiracyjna cienkoigłowa (BAC) to technika pobierania materiału do badania histopatologicznego. Jest to zabieg wykonywany przy podejrzeniu raka piersi, Takie badanie piersi przeprowadza się przy istniejącym guzku w obu piersiach lub tylko jednej piersi. Guzek może być wyczuwalny pod palcami lub widoczny w badaniu USG piersi. Pacjentka poddająca się BAC nie wymaga hospitalizacji, zabieg bowiem nie trwa długo, jest praktycznie bezbolesny i nie wymaga znieczulenia.
Gdy guzki na piersiach nie są wyczuwalne pod palcami, stosuje się tzw. biopsję cienkoigłową celowaną. Oznacza to, iż pobieranie komórek za pomocą igły biopsyjnej wykonuje się pod kontrolą obrazu uzyskanego w badaniu ultrasonograficznym
Biopsja gruboigłowa – cel i wykonanie badania, powikłania